यमुना

 

  ।। यमुना ।।

झुळ झुळ मंजुळ गात तराणा । कडे कपारी दर्‍यांतुनी

तव जल जाई पुढती पुढती । मागे ना पाहे वळुनी  ।। 1

उरी तरंगांचे आंदोलन । कृष्ण कृष्ण डोले गजरी

ऊर धपापे अजुन तुझे हे । श्वास श्वास  निश्वास हरी ।। 2

कलिंदकन्ये सखे जललते । सांग मला यमुने बाई

व्रजधामी तू कशी विसरली । सुमनधना हरिच्या पायी ।। 3

पाहुन तुजला वाटे मजला । गुपित ठेविसी खोल मनी

हृदयमंजुषी जपुन ठेविले । हरवलीस का त्यात सखी ।। 4

आले तुजला मी भेटाया । भान तुला कसले नाही

उघडुन काळी चंद्रकळा ती । पुन्हा पुन्हा  निरखे नयनी ।। 5

घेसी अंगावरी पांघरुन ।  पुन्हा पुन्हा का उलगडुनी

कृष्णस्पर्श का आठवला तुज । थर थर काया शहारली ।। 6

नीर-मौक्तिके हृदय-सूत्रि तव । गुंफुन करिसी हार सखे

तरंग मालांचे या सुंदर । तजेलदार का नित्य नवे ।। 7

फिरुन ओवसी फिरुन काढसी । जलमौक्तिक का पुन्हा पुन्हा

याहुन सुंदर नीर मालिका । गुंफिन म्हणसी कोणाला ।। 8

बोलत होते मी यमुनेशी ।  स्वतःमधे ती रमलेली

भाव समाधी तिची उतरण्या ।  जलतनुसी मी स्पर्श करी ।। 9

काय जाहले? ----- काय जाहले ?------

काय जाहले मला कळेना । कसली बाधा मज झाली?

झर झर झर झर अंगामधुनी ।  चम चम चमके का बिजली ?।। 10

क्षणात फिरला काळहि मागे । निघे व्रजासी यमुनाही

कृष्णनाम नावेत बैसले । हरखुन गेले मी रमणी ।। 11

कालिंदी अन काळ संगती । गोकुळधामी आले मी

आनंदाच्या लाटांवरती । उचंबळे मम हृदय-गती ।। 12

तीरचि सजले कदंब फुलले । होत्या तेथे फुलवेली

मंडप त्यांचे होते सुंदर । घोस फुलांचे झुलताती ।। 13

तलम परिमला उडवित नेई । चंचल पवन सुदूरवरी

सुमनवस्त्र ते पाहुन गंधित । धुंदित धावे भ्रमर झणी ।। 14

लाजलाजती डुलती खुलती । फुले सुगंधित किती किती

दलादलाने विकसे जाई । जुई बकुल चंपाराणी ।। 15

मोतिचुराचे लाडु कितिक हे । घेती झोके तरुवरती

किती लगडले गेंदचि पिवळे ।  कदंब कुसुमांचे प्रीती ।। 16

ग्रीष्म शरद अन वसंत वर्षा । हेमंत शिशिर हे स्वच्छंदी

तिथे नांदती एका वेळी । एकदिलाने ऋतु साही ।। 17

तोच घुंगरे घंटांचा तो । मंजुळ  ध्वनि येई कानी

कपिला तांबू ढवळ्या गायी । येतांना दिसल्या रानी ।। 18

हात गुंफुनी सवे परिमला । सूर तरंगत ये कुठुनी

सूर न ते जणु श्वास हरीचे । अमृतमय स्पर्शे कानी ।। 19

प्रकाश सुंदर नीलवर्णी तो । फाकु लागला सभोवती

सवंगड्याच्या सवेच कान्हा ।  अवतरला दृष्टीपुढती ।। 20

बालमूर्ति ती गोंडस सुंदर । स्मित मोहक मधु मधुर मुखी

मुकुट शिरावर मोरपिसांचा । कंठी वनमाळा बरवी ।। 21

आपाद फुलांची माला सुंदर । मोहमयी आमोदमयी

मधमाशा अन षट्पद झुंडी । फुलाफुलांवर रुणझुणती ।। 22

माला व्हावी अमुची सुंदर । उत्कंठा त्या सुमनहृदी

गळाभेट का घडेल हरिची । चरणस्पर्श हो आम्हासी ।। 23

गर्दी केली वनमालेतचि । दाटीवाटीने बसली

हरि स्पर्शासी उत्सुक इतुकी । प्रफुल्ल वदने जणु हसली ।। 24

कदंबकुसुमांचे ते कुंडल । कानि मुकुंदाच्या डुलती

डुलता झुलता हळूच घेती । मुकंदमुख ते चुंबूनी ।। 25

मुकुंदमुख चुंबण्या मिळावे । ह्याहुन दुसरे सुख नाही

गाल गोबरे गोविंदाचे । कुंभ अमृताचे दोन्ही ।। 26

कटि पीतांबर रेशीम शेला । किणकिणते मेखला कटि

कमल-पाऊले पुढेचि पडता । पायी तोरड्या छुमछुमती ।। 27

गळ्यात शोभे मौक्तिकमाला । कौस्तुभ कंठी विराजला

कमलदलासम कोमल अस्फुट । ओठी वेणू सुस्वरसा ।। 28

सुर वेणुचे मंजुळ मंजुळ । तृप्त करीती कानांसी

आनंदाने हृदय डोलते । व्रजभूमी हो सूरमयी ।। 29

अद्भुत सुर ते  वेड लावती । चराचराला स्पर्शूनी

पुलकित होती गात्रे सारी । आनंदाश्रू ये नयनी ।। 30

ताठ करुनिया कान ऐकती । कपिला तांबू ह्या गायी

गवत राहिले मुखी तयांच्या । चरायचे ते विसरोनी ।। 31

गुरे गुराखी गोप गवळणी । टाकुनी कामे हातीची

शोधित फिरती गोविंदाला। कृष्णवेड लागून मनी ।। 32

विसरुन गेले देहभानही । मी पण गेले वितळोनी

तीरावरच्या वनराजीतून । कृष्णमेघ विहरे कोणी ।। 33

प्रीतजले ओथंबुन आला । घननीळचि तो सर्वांगी

जीवन देई व्रजभूमीसी । नित बरसे संपे न कधी ।। 34

तुझ्या तिरी ही वेडी राधा । झाली कृष्णे! कृष्णमयी

मला फसवुनी कारे कान्हा । केली कालिंदी जवळी ।। 35

सखे पुसाया जाब तयाचा। डोकावे ती तुझ्या जळी

 जळी सावळ्या सहज उमटली । राधामोहन  रांगोळी।। 36

राधामोहन चित्र सावळे । पाहे हरखुन ती नयनी

हळुच हासला कृष्णसखा तो । झाली राधा कृष्णमयी ।। 37

हाय हाय मी खुळावले गे । करे स्पर्श मी  जलतनुसी

प्रतिबिंबासी धरता हाती । जागृती आली मम नेत्री ।। 38

कालिंदी हे कलिंदकन्ये । कुठे लोपला कृष्ण सखे

शोक अनावर झाला मजला । विनाकृष्ण काही न रुचे ।। 39

इथेचि होता कुठे गं लपला । हृदयसखा तो वनमाळी

यमुना हसली वदली काही । अस्फुटसे माझ्या कानी ।।40

आले धावत तळ्याजवळ मी । खोल बदामी गहिर्‍या या

ओठी वेणु खट्याळ हसला । अधीर पाहून मज कान्हा ।। 41

-----------------------

लेखणी अरुंधतीची -

( ‘‘ आले धावत तळ्याजवळ मी । खोल बदामी गहिर्‍या या ’’ बदामी तळे चा अर्थ हृदय असा घ्यावा. स्वतःच्याच हृदयात डोकावून पाहिल्यावर प्रत्येकालाच तो सावळा कृष्ण भेटतो. )